Struka protiv odlaganja radioaktivnog otpada na Trgovskoj gori
Univerzitet u Banjoj LuciOpšteNaučni simpozijum sa međunarodnim učešćem „Trgovska gora – predložena lokacija za odlagalište radioaktivnog otpada” održan je 10. decembra 2025. godine u Akademiji nauka i umjetnosti Republike Srpske (ANURS), uz učešće brojnog akademskog osoblja Prirodno-matematičkog fakulteta i Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci, kao i predstavnika relevantnih institucija.
Učesnici su predstavili 23 naučna rada kao odgovor Hrvatskoj, koja na lokaciji Trgovske gore, na samoj granici sa BiH, planira odlaganje radioaktivnog otpada. Na simpozijumu su izneseni naučni, tehnički i pravni argumenti koji dodatno osnažuju stavove Republike Srpske i BiH da odlagalište radioaktivnog otpada ne smije biti izgrađeno na Trgovskoj gori, u neposrednoj blizini granice.
Ministar za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske Bojan Vipotnik izjavio je da su pored tehničkih i terenskih istraživanja na simpozijumu prezentovani i stavovi struke i nauke, čime se dodatno učvršćuju argumenti Republike Srpske i BiH protiv predložene lokacije.
„Stručno, naučno i pravno dokazujemo zašto objekat tog tipa ne treba da se gradi na Trgovskoj gori”, poručio je Vipotnik.
Predsjednik ANURS-a akademik prof. dr Dragoljub Mirjanić istakao je da je Trgovska gora regionalni, ekološki i bezbjednosni izazov, te da je važno da upravo sa ovog skupa bude poslata naučno i pravno utemeljena poruka.
Član Ekspertskog tima za Trgovsku goru Nemanja Galić rekao je da Hrvatska ovom pitanju pristupa isključivo politički, zanemarujući sopstvene zakone i propise Evropske unije, uprkos upozorenjima Evropske komisije. Prema njegovim riječima, Hrvatska tim postupanjem krši međunarodne obaveze i trenutno se nalazi pod monitoringom Evropske komisije.
Koordinator Pravnog i Ekspertskog tima za Trgovsku goru Borislav Bojić ocijenio je da u BiH postoji potpuni konsenzus na svim nivoima vlasti da je neprihvatljiva izgradnja nuklearnog objekta na ovom prostoru.
Simpozijum su organizovali Odjeljenje prirodno-matematičkih i tehničkih nauka ANURS-a i Prirodno-matematički fakultet Univerziteta u Banjoj Luci, uz podršku Ministarstva za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Republike Srpske, Ministarstva spoljne trgovine i ekonomskih odnosa BiH i Fonda za zaštitu životne sredine i energetsku efikasnost Republike Srpske.
Foto: SRNA, Nezavisne novine
